Giải quyết kiến nghị trong đấu thầu là gì? Quy định chi phí giải quyết kiến nghị

Khái niệm về giải quyết kiến nghị trong đấu thầu

Hiện nay, pháp luật về đấu thầu chưa định nghĩa rõ khái niệm “giải quyết kiến nghị trong đấu thầu là gì?”. Tuy nhiên, trên thực tiễn, doanh nghiệp có thể hiểu như sau: 

“Giải quyết kiến nghị trong đấu thầu là quá trình cơ quan có thẩm quyền xem xét và đưa ra quyết định, ý kiến đối với các kiến nghị hợp pháp của nhà thầu/nhà đầu tư liên quan đến nội dung hồ sơ mời thầu, kết quả lựa chọn nhà thầu, hoặc các hành vi vi phạm trong quá trình tổ chức lựa chọn nhà thầu.”

Như vậy, giải quyết kiến nghị trong đấu thầu là một cơ chế pháp lý quan trọng nhằm đảm bảo quyền kiến nghị của nhà thầu/nhà đầu tư được xem xét một cách nghiêm túc và công bằng. Thông qua đó, cơ quan có thẩm quyền sẽ làm rõ các vướng mắc, xử lý kịp thời các sai phạm (nếu có), góp phần bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các bên, đồng thời nâng cao tính minh bạch và hiệu quả trong hoạt động đấu thầu.

Quy định về thời gian giải quyết kiến nghị trong đấu thầu

Căn cứ theo điểm b khoản 1 và điểm a khoản 2 Điều 91 Luật Đấu thầu năm 2023, thời gian giải quyết kiến nghị trong đấu thầu được quy định cụ thể như sau:

“1. Việc giải quyết kiến nghị về các vấn đề trước khi có thông báo kết quả lựa chọn nhà thầu được thực hiện như sau:

…

b) Chủ đầu tư phải có văn bản giải quyết kiến nghị gửi đến nhà thầu, cơ quan, tổ chức trong thời hạn 07 ngày làm việc kể từ ngày nhận được đơn kiến nghị của nhà thầu, cơ quan, tổ chức;

…

2. Việc giải quyết kiến nghị sau khi có thông báo kết quả lựa chọn nhà thầu được thực hiện theo một trong hai quy trình sau đây:

…

a) Nhà thầu gửi đơn kiến nghị đến chủ đầu tư trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày kết quả lựa chọn nhà thầu được đăng tải trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia. Chủ đầu tư phải có văn bản giải quyết kiến nghị gửi nhà thầu trong thời hạn 07 ngày làm việc kể từ ngày nhận được đơn kiến nghị của nhà thầu.”

Như vậy, thời gian giải quyết kiến nghị trong đấu thầu sẽ tùy vào từng trường hợp cụ thể:

• Trường hợp kiến nghị trước khi có thông báo kết quả lựa chọn nhà thầu: Chủ đầu tư phải có văn bản giải quyết kiến nghị gửi đến nhà thầu, cơ quan, tổ chức trong thời hạn 07 ngày làm việc kể từ ngày nhận được đơn kiến nghị.

• Trường hợp kiến nghị sau khi có thông báo kết quả lựa chọn nhà thầu: Nhà thầu được phép gửi đơn kiến nghị đến chủ đầu tư trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày kết quả được đăng tải trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia.

Chi phí giải quyết kiến nghị trong đấu thầu là bao nhiêu?

Căn cứ theo khoản 8 Điều 12 Nghị định số 24/2024/NĐ-CP, chi phí trong lựa chọn nhà thầu, cụ thể là chi phí cho Hội đồng tư vấn giải quyết kiến nghị của nhà thầu về kết quả lựa chọn nhà thầu, được xác định theo tỷ lệ phần trăm trên giá dự thầu của nhà thầu có kiến nghị, như sau:

• Giá dự thầu dưới 50.000.000.000 đồng, tỷ lệ 0,03% nhưng tối thiểu là 5.000.000 đồng

• Giá dự thầu từ 50.000.000.000 đồng đến dưới 100.000.000.000 đồng, tỷ lệ 0,025% nhưng tối thiểu là 15.000.000 đồng

• Giá dự thầu từ 100.000.000.000 đồng đến dưới 200.000.000.000 đồng, tỷ lệ 0,02% nhưng tối thiểu là 25.000.000 đồng

• Giá dự thầu từ 200.000.000.000 đồng trở lên, tỷ lệ 0,015% nhưng tối thiểu là 40.000.000 đồng và tối đa là 60.000.000 đồng.

Như vậy, theo quy định hiện hành, khi nhà thầu có kiến nghị về kết quả lựa chọn nhà thầu, phải nộp một khoản chi phí để phục vụ cho hoạt động của Hội đồng tư vấn giải quyết kiến nghị. Khoản chi phí này được tính theo tỷ lệ phần trăm trên giá dự thầu của nhà thầu có kiến nghị, với mức cụ thể được quy định tại khoản 8 Điều 12 Nghị định 24/2024/NĐ-CP. Đây là cơ sở tài chính để đảm bảo quá trình xem xét, xử lý kiến nghị được thực hiện minh bạch, có trách nhiệm.

*** Lưu ý: Đối với gói thầu áp dụng phương thức một giai đoạn hai túi hồ sơ, hai giai đoạn hai túi hồ sơ, trường hợp nhà thầu có kiến nghị không được mở hồ sơ đề xuất về tài chính thì việc xác định chi phí cho Hội đồng tư vấn căn cứ vào giá gói thầu.

Quy trình giải quyết kiến nghị trong đấu thầu từ A đến Z

Quy trình giải quyết kiến nghị trong đấu thầu được quy định tại Điều 91 Luật Đấu thầu năm 2023 và được chia thành 2 trường hợp cụ thể, tùy theo thời điểm phát sinh kiến nghị:

• Trường hợp 1: Kiến nghị trước khi có thông báo kết quả lựa chọn nhà thầu (KQLCNT) - Thường liên quan đến nội dung hồ sơ mời thầu, yêu cầu làm rõ hoặc các vấn đề phát sinh trong quá trình đánh giá hồ sơ dự thầu.

• Trường hợp 2: Kiến nghị sau khi có thông báo KQLCNT - Thường xuất phát từ việc nhà thầu không đồng tình với kết quả lựa chọn và yêu cầu xem xét lại tính hợp lệ, khách quan trong quá trình chấm thầu.

Do đó, tùy thuộc vào từng tình huống cụ thể, doanh nghiệp cần xác định rõ thời điểm kiến nghị để áp dụng đúng quy trình giải quyết tương ứng, bảo đảm quyền lợi và tuân thủ quy định pháp luật.

Trường hợp nào chi phí giải quyết kiến nghị của nhà thầu được hoàn trả?

Theo khoản 9 Điều 12 Nghị định số 24/2024/NĐ-CP, quy định cụ thể như sau:

“9. Hoàn trả chi phí giải quyết kiến nghị:

a) Trường hợp kiến nghị của nhà thầu được kết luận là đúng, các tổ chức, cá nhân liên quan có trách nhiệm chi trả cho nhà thầu có kiến nghị số tiền bằng chi phí giải quyết kiến nghị mà nhà thầu có kiến nghị đã nộp;

b) Trường hợp kiến nghị của nhà thầu được kết luận là không đúng, nhà thầu không được hoàn trả chi phí giải quyết kiến nghị.

10. Đối với kiến nghị về kết quả lựa chọn nhà thầu, Hội đồng tư vấn khoán chi cho các thành viên Hội đồng tư vấn, bộ phận thường trực giúp việc của Hội đồng tư vấn và các chi phí khác để thực hiện việc tư vấn giải quyết kiến nghị.

Trường hợp trong quá trình kiến nghị, nhà thầu rút đơn kiến nghị thì chỉ được nhận lại 50% chi phí đã nộp trong trường hợp chưa thành lập Hội đồng tư vấn hoặc đã thành lập Hội đồng tư vấn nhưng chưa tổ chức họp hội đồng; trường hợp Hội đồng tư vấn đã tổ chức họp hội đồng thì nhà thầu không được hoàn trả chi phí giải quyết kiến nghị. Đối với số tiền còn lại sau khi hoàn trả cho nhà thầu và chi theo quy định tại Điều 13 của Nghị định này, bộ phận thường trực giúp việc của Hội đồng tư vấn nộp vào ngân sách nhà nước trong thời hạn 10 ngày làm việc kể từ ngày nhà thầu rút đơn kiến nghị.”

Như vậy, theo quy định, trong trường hợp kiến nghị của nhà thầu được kết luận là đúng, các tổ chức, cá nhân có liên quan sẽ có trách nhiệm hoàn trả cho nhà thầu khoản chi phí tư vấn giải quyết kiến nghị mà nhà thầu đã nộp. Ngược lại, nếu kiến nghị bị kết luận là không đúng, nhà thầu sẽ không được hoàn trả khoản chi phí này. Điều này nhằm khuyến khích việc kiến nghị có cơ sở, đúng pháp luật và hạn chế tình trạng khiếu nại không chính đáng trong quá trình lựa chọn nhà thầu.

Giải đáp một số tình huống thực tế liên quan đến giải quyết kiến nghị trong đấu thầu

Dưới đây là một số câu hỏi tình huống thực tiễn liên quan đến quá trình giải quyết kiến nghị trong đấu thầu. Quý doanh nghiệp có thể tham khảo để nắm rõ quy định pháp luật và vận dụng hiệu quả khi phát sinh kiến nghị trong quá trình tham gia đấu thầu.

Tình huống 1

• Câu hỏi: Trường hợp nhà thầu kiến nghị khi bị loại ở giai đoạn mở hồ sơ đề xuất kỹ thuật thì giải quyết kiến nghị thuộc trường hợp nào? Nên kiến nghị trong quá trình lựa chọn nhà thầu hay kiến nghị về kết quả lựa chọn nhà thầu?

• Câu trả lời của chuyên gia DauThau.info: Nhà thầu có quyền kiến nghị đối với trường hợp này. Khi đó nhà thầu kiến nghị ở giai đoạn mở hồ sơ đề xuất tài chính.

Tình huống 2

• Câu hỏi: Trường hợp đơn kiến nghị của nhà thầu gửi trên trên Hệ thống không có chữ ký của người ký đơn và cũng không đóng dấu thì chủ đầu tư có giải quyết đơn kiến nghị đó không?

• Câu trả lời của chuyên gia DauThau.info: Đơn kiến nghị được gửi trên Hệ thống  được hiểu là có ký số nên đơn này là hợp lệ và cần phải xử lý, giải quyết.

Tình huống 3

• Câu hỏi: Công ty A gửi kiến nghị gói thầu mua sắm hàng hoá. Tuy nhiên trong đơn kiến nghị không thể hiện tên, dấu mộc của công ty hoặc chữ ký số của công ty kiến nghị. Chiếu theo Điều 90 của Luật Đấu thầu thì đơn kiến nghị này không đáp ứng điều kiện để được xem xét giải quyết. Tuy nhiên khi đăng ký tài khoản trên Hệ thống thì tài khoản của công ty ẩn danh đã được xác thực. Vậy đơn kiến nghị đó có đúng quy định và có cần phải xem xét giải quyết hay không?

• Câu trả lời của chuyên gia DauThau.info:  Đơn kiến nghị của nhà thầu nếu đã gửi thành công trên Hệ thống tức là đã trải qua bước xác thực bằng chữ ký số là hợp pháp và phải giải quyết.

Những lỗi thường gặp khiến kiến nghị trong đấu thầu bị bác bỏ

Dưới đây là những lỗi thường gặp khiến kiến nghị trong đấu thầu bị bác bỏ, quý doanh nghiệp cần lưu ý để tránh mất thời gian và chi phí đấu thầu không cần thiết:

• Gửi sai cơ quan có thẩm quyền giải quyết: Không tuân thủ đúng trình tự, gửi vượt cấp hoặc bỏ qua bước kiến nghị đến bên mời thầu/chủ đầu tư trước.

• Nộp kiến nghị quá thời hạn quy định: Không đảm bảo thời điểm gửi kiến nghị theo đúng quy định tại Điều 91 Luật Đấu thầu 2023.

• Nội dung kiến nghị không rõ ràng hoặc thiếu căn cứ pháp lý: Trình bày cảm tính, không viện dẫn quy định pháp luật, thiếu chứng cứ kèm theo.

• Không đáp ứng điều kiện về hình thức kiến nghị: Kiến nghị không lập thành văn bản, không có chữ ký hợp lệ hoặc thiếu thông tin cần thiết như tên gói thầu, tên nhà thầu, nội dung kiến nghị cụ thể.

• Không nộp hoặc nộp không đầy đủ chi phí giải quyết kiến nghị: Đối với kiến nghị về kết quả lựa chọn nhà thầu, nếu không nộp đúng mức chi phí theo quy định tại Nghị định 24/2024/NĐ-CP thì kiến nghị sẽ không được tiếp nhận.

• Kiến nghị không thuộc phạm vi được xem xét theo quy định: Ví dụ: kiến nghị về vấn đề không nằm trong nội dung được phép khiếu nại theo Luật Đấu thầu.

• Lạm dụng quyền kiến nghị với mục đích kéo dài hoặc gây cản trở quá trình lựa chọn nhà thầu: Bị xem xét là không chính đáng và bị bác bỏ.

Lời kết

Giải quyết kiến nghị trong đấu thầu là một cơ chế quan trọng nhằm đảm bảo quyền lợi hợp pháp của nhà thầu, đồng thời nâng cao tính minh bạch và công bằng trong hoạt động lựa chọn nhà thầu. Việc nắm rõ quy trình, thời hạn và chi phí giải quyết kiến nghị không chỉ giúp doanh nghiệp chủ động hơn khi gặp vướng mắc mà còn tránh được những sai sót đáng tiếc dẫn đến việc kiến nghị bị bác bỏ. 

Hy vọng bài viết đã cung cấp cho quý doanh nghiệp cái nhìn tổng quan và thực tiễn để xử lý hiệu quả các tình huống phát sinh trong quá trình đấu thầu.

Nếu bạn có thắc mắc cần được hỗ trợ, đừng ngần ngại liên hệ với Huongdandauthau.com để được tư vấn chi tiết.

• Hotline: 0904.634.288 - 024.8888.4288
• Website: https://huongdandauthau.com 
• Group: www.fb.com/groups/nhathaumuasamcong